چگونه برعملیات گودبرداری، به خوبی نظارت کنیم؟

یادم می آید زمانی که کار آموز بودم و اولین پروژه را با مهندس جهانیان همراه شدم. اولین

درسی که ایشان به من دادند این بود :

” در نظارت ۵۰ درصد کار داشتن اطلاعات فنی است؛ ۵۰ درصد دیگر دانستن نحوه ارتباط با

مالک است.”

و الان پس از سالها ارزش این درس را خوب درک می کنم.

در این نوشته قصد دارم، نکات ساده و مفیدی را با پیرامون همین موضوع با شما دوستان

عزیز به اشتراک خواهم گذاشت. اجرای این نکات تاثیر زیادی بر بهتر شدن روند نظارت

ساختمان خواهد داشت. هم در مرحله گودبرداری. هم سایر مراحل.

سعی کنید در دیدارهای اولیه با سازنده یا مالک ارتباط خوبی برقرار کنید. شخصیت او را

بشناسید و متناسب با همان شخص رفتارتان را تنظیم کنید. گاهی نیاز است کمی با اقتدار تر

باشید و این را در حرف هایتان نشان دهید.

اگر در موردی اطلاعات کمی دارید، یا چیزی نمی دانید اجازه ندهید مالک یا سازنده آن را

بفهمد. این باعث می شود که بعداً حرف های شما را گوش ندهد. هر نظر یا پیشنهادی که

مالک داد، اگر اطلاعات کافی برای پاسخ یا نظر دادن ندارید.

بعضی از مالکین اجرای سازه نگهبان را هزینه ای اضافه می دانند. باید آنها را توجیه کرد که

چقدر یک سازه نگهبان می تواند مفید باشد. به عنوان کسی که چند سال در پروژه های

مختلف با مالکین مختلف سر و کار داشتم، توصیه می کنم از اجبار و تهدید در آخرین مرحله

استفاده کنید. سعی کنید مزایای سازه نگهبان را برای مالک توضیح دهید. لازم نیست خیلی با

زبان مهندسی برایش بگویید. شما می توانید از مزایای حقوقی سازه نگهبان برایش بگویید.

قرار نیست حتما ساختمان همسایه کاملاً خراب شود. خیلی وقت ها یک ترک کوچک برای یک

همسایه لجوج می تواند، بهانه ای شود برای شکایت کردن و خسارت گرفتن…

از آرامش خاطری که برای خودش و شما و همسایه مجاور گود فراهم می آورد بگویید.

آرامش به خاطر اینکه شما وظیفه تان را انجام داده اید. حتی اگر اتفاقی هم رخ دهد قانون

شما را مقصر نمی شناسد.

بعضی جاها لازم است احساس او را تحریک کنید. مثلاً یکی از مهندسان ناظر شرکت، زمان

گودبرداری، وقتی مالک طبق خواسته او، عمل نمی کرد و اوضاع خوب نبود، بهش می گفت:

“از الان به بعد من باید شب زنده داری کنم هر شب باید بروم مسجد دعا و ناله بزنم به درگاه

خدا که ساختمان کناری فرو نریزد، فقط به خاطر این که، تو کاری که گفتم را درست انجام

ندادی و می خواهی خودت و من را بد بخت کنی”.

گاهی لازم می شود برخورد شدیدتری انجام دهید و کتباً به شهرداری گزارش بنمایید.

عملیات را متوقف کنید و ادامه آن را مشروط کنید به اجرای سازه نگهبان.

یادتان باشد درگودبرداری مهم نیست قاطعیت خود را به مالک اثبات کنید. ممکن است

برخورد، از جایگاه بالاتر اوضاع را بدتر کند. مهم این است که این مرحله را بدون بروز مشکل یا

حادثه به پایان ببرید.

از ابتدای کار مسیر را روشن کنید . گاهی اوقات مشکلات به خاطر قصور مالک یا سازنده

نیست؛ بلکه به خاطر این است که او درست منظور ما را متوجه نشده باشد. ما مهندس

هستیم و مطالبی که می گوییم برای خودمان کاملاً واضح است اما مهم این است که او حرف

ما را متوجه شده باشد باید به زبان خود او دستور کار را بگویید. کاملا شفاف و بدون ابهام.

طوری توضیح دهید که یک بچه ۱۲ ساله هم متوجه حرف های شما بشود و در هر مرحله از

بازدید بعد از مشاهده روند کار، مراحل بعدی را دوباره به او بگویید. همه دستورات را در چک

لیست بنویسید و یک نسخه از آن را به او بدهید. اول کار، یک دید کلی به او بدهید. او باید

بداند هدف از ایمن سازی در گودبرداری چیست. و بعد مرحله هایی که باید انجام شود را

برایش، یکی یکی شرح دهید. اقدامات واضح و روشن برایش تعریف کنید و در بازدید بعدی هم

همان ها را از او بخواهید نه بیشتر. اگر آن کارها را انجام داده بود تشویقش کنید و از او بابت

اهمیت دادن به حرف های شما و اجرای آن ها تشکر کنید. با این کار به او می فهمانید که

فقط به دنبال پیشرفت کار هستید و قصد اذیت کردن او یا قصد دیگری ندارید. در ابتدای کار

هم خیلی واضح به او بگویید :   “قصد و نیّت من فقط انجام درست کار است و هیچ قصد و

قرض دیگری ندارم . من هم مثل شما دوست دارم این ساختمان به بهترین شکل ساخته

شود. و آمده ام تا با همکاری هم این کار را انجام دهیم. احتمالا شما این ساختمان را می

فروشید و می روید اما تا زمانی من زنده هستم تعهد آن بر عهده من است.

.

در اینجا چند نکته کاربردی هم که در نظارت در این مرحله مفید است آورده ام.

خطر گود برداری را تخمین بزنید. میزان خطر گودبرداری بستگی به این عوامل دارد:

میزان گودبرداری،

جنس خاک،

ساختمان های مجاور،

سطح آب زیر زمینی،

از انجام بیمه نامه کامل ساختمانی به طور کامل مطمئن شوید. از او بخواهید بند شماره ۷

بیمه که مربوط به مسئولیت مهندس ناظر است را به بیمه ساختمان الحاق کند. اگر این کار را

انجام نداد خودتان این کار را انجام دهید. هزینه مختصری دارد ولی ارزشش را دارد.

اگر احتمال بروز حادثه وجود دارد به موقع همسایه ها، شهرداری ها و آتش نشانی را مطلع

سازید.

حتما همه کارگران زیر نظر پیمان کار باشند. کارگر آزاد در پایین گود نباشد.

راننده بیل مکانیکی و لودر حتما گواهینامه ویژه مخصوص آن را داشته باشند.

حتما روند گودبرداری را هم خودتان بلد باشید هم به سازنده یا مجری دیکته کنید که به همان

سبک گود برداری کنند. معمولاً در نقشه های سازه توضیح داده که چگونه سازه نگهبان اجرا شود.

تا جایی که می توانید، به تجربه کارگران فنی اعتماد کنید.

نکات فنی را به کارگران گوش زد کنید.

اگر گودبرداری زیاد باشد گاهی ممکن است هنگام کندن به آب برسند؛ در این صورت باید از

قبل پیش بینی های لازم شده باشد و آب بالا زده از کف گود را به بیرون پمپاژ کنند.

در پروژه هایی که بنا به دلایلی در این مرحله مالک پروژه را رها کرده است حتماً مراتب را به

مقامات مسئول گزارش دهید.

حتماٌ چک لیستی از موارد مهم تهیه کنید و هنگام نظارت، چک لیست را پر نمایید و توضیحات

لازم را در آن بنویسید و بابت آن از مالک یا سازنده امضا بگیرید.

توصیه می کنم اگر در اولین نظارت هایتان حتما شخص با تجربه ای را در همه مراحل اجرای

ساختمان با خود همراه سازید