سوالاتی که در اولین نظارت با آن مواجه می شویم چیست؟

مسائلی که یک مهندس ناظر در شروع کار باید بداند

23

اولین نظارت همیشه مشکل ترین نظارتِ یک مهندس ناظر است. در کتاب هندبوک نظارت ساختمانیتجربه اولین نظارت خودم را نوشته ام. گاهی مهندسین ناظر در روند نظارت و بخصوص اولین نظارت، با مسائل به ظاهر پیش پا افتاده ای مواجه می شوند که ندانستن آن ها یا عملکرد اشتباه در مواجهه با آن ها، برایشان دردسر ساز می شود.

در این مقاله قصد داریم به این مسائل بپردازیم.

ایده نوشتن این مقاله، وقتی به ذهنم رسید که یکی از دوستان عزیز که ظاهرا اولین نظارت خود را گرفته اند، به بنده ایمیلی ارسال کردند و سوالاتی را پرسیدند. از آنجایی که معمولا برای دیگر دوستانی هم که به تازگی وارد حیطه نظارت می شوند، چنین سوالاتی مطرح می گردد، تصمیم گرفتم متن ایمیل این کاربر گرامی و پاسخ هایی که به ایشان دادم را در قالب یک مقاله منتشر کنم.

شاید این مسائل برای یک ناظر با تجربه پیش پا افتاده باشد، ولی برای کسانی که به تازگی  وارد این حیطه می شوند و اولین نظارت را میگیرند،  اغلب مشکل ساز می شود.

معمولا مرجع خاصی هم برای پاسخ به آن ها معرفی نمی شود. به همین دلیل رفع و رجوع آن ها معمولا وقت گیر و کلافه کننده است. گاهی هم عملکرد اشتباه در مواجهه با این مسائل برای ناظر دردسر ساز می شود. به همین دلیل باید آمادگی قبلی نسبت به آن ها داشته باشیم.

شما هم می توانید سوالات خود را پیرامون چنین مسائلی در بخش نظرات همین مقاله بپرسید تا در اسرع وقت پاسخ داده شود. امید است این پاسخ ها راهگشای مهندسین عزیزمان باشد.


متن ایمیل:

” با عرض سلام و خسته نباشید خدمت شما مهندس ارجمند

ببخشید که مجددا مزاحم شدم. از آنجایی که اولین کار نظارت رو گرفتم و مبتدی هستم و کمی استرس دارم مزاحم شما میشم تا از تجربیات  ودانش شما استفاده کنم. ان شاالله که بگذارید به حساب زکات دانش و تجربه تون.

سوال اول :

در نقشه های سازه و در بالای شیت نقشه سازه نگهبان نوشته شده « در صورتی که تراز زیر فونداسیون ملک های مجاور هم تراز یا پایین تر از تراز کف گود ملک موجود باشد، نیازی به اجرای سازه نگهبان نیست»  اتفاقا ملک ما هم چنین شرایطی دارد، یعنی تراز کف ما بالاتر از همسایه است.

میخواستم بدانم آیا درج چنین نوشته ای در بالای نقشه برای اینکه سازه نگهبان اجرا نشود کافیست؟ به طور کلی درج چنین عباراتی بالای نقشه های تایید شده چه تاثیری بر نظارت ناظر دارد؟

سوال دوم :

تا آنجایی که بنده میدانم ناظر حق دارد و وظیفه دارد در صورت عدم رعایت موارد ایمنی، کار را متوقف کند. اما در صورتی که مالک یا مجری در فرایند ساخت،‌ یک سری مسائل فنی را رعایت نکرد مثلا تعداد آرماتورها را کم کرد یا غیره، اینجا همین که گزارش خلاف دار رد بکنیم کافیست؟

سوال سوم :

  1. سوال سوم بنده در مورد قراردادهاست. قرارداد بین ناظر و مالک را باید در دفتر خدمات شهرداری ثبت کنیم یا در نظام مهندسی؟ و همینطور قرارداد بین مالک و مجری هم باید در نظام ثبت شود؟

پاسخ ها:

با عرض سلام خدمت شما

پاسخ پرسش ۱ :

امکان ریزش ملک مجاور وقتی هست که عمق گودبرداری شما بیش تر از تراز کف فونداسیون ملک مجاور باشد. البته در موارد خاص هنگامی که ملک کناری بسیار کلنگی و متزلزل و فاقد اسکلت سازه ای باشد، ممکن است نیاز داشته باشید حتی قبل از گودبرداری اقدام به پایدار کردن ملک مجاور نمایید. البته این مورد بسیار نادر است.

همچنین اگر ساختمان مجاور دارای یک طبقه زیر زمین باشد، ولی ساختمان شما، زیر زمین نداشته باشد، و دیوار زیر زمین ساختمان مجاور غیر مسلح یا ضعیف باشد، در اثر فشار جانبی زیر پی ساختمان شما به دیوار زیر زمین ساختمان مجاور امکان تخریب دیوار زیر زمین و به بار آمدن خسارت وجود دارد.

عبارات موجود در نقشه های تایید شده، از سوی مجری یا سازنده ساختمان، لازم الاجرا هستند و ناظر می بایست بر اجرای درست و مطابق نقشه نظارت نماید. اما در صورتی که به تشخیص ناظر این عبارات گنگ باشد یا نیاز به دیتایل اجرایی داشته باشد، ناظر می تواند، از طراح در خصوص آن عبارت استعلام کتبی بگیرد.

گودبرداری و اجرای سازه نگهبان،  از بخش های حساس در عملیات ساختمانی است که ضروری است در این زمینه هر چه بیشتر اطلاعات و مهارت کسب کنید.  در آموزش جامع گودبرداری و اجرای سازه نگهبان خرپایی به صورت کامل تجربیات خود در گودبرداری را با تصاویر بسیار در اختیارتا قرار داده ام.

پاسخ پرسش ۲ :

وظیفه ناظر مطابق مبحث دوم مقررات ملی ساختمان، هم نظارت بر اجرای صحیح موارد ایمنی و هم موارد فنی است و این دو از هم جدا نیستند. در صورت مشاهده تخلف در هر کدام، علاوه بر ثبت به موقع گزارش تخلف مربوطه باید از ادامه عملیات جلوگیری و تا مرتفع گردیدن آن تخلف، از شروع مجدد عملیات جلوگیری به عمل آورد.

در خصوص کم کردن تعداد آرماتورها، ناظر وظیفه دارد بعد از اتمام آرماتوربندی  و قبل از بتن ریزی در هر مرحله، از سازه بازدید و تعداد و آرایش میلگرد ها را مطابق نقشه چک نماید.

در صورت کم بودن یا عدم تطابق آرماتور ها با نقشه، یا عدم اجرای ضوابط و دیتایل های مربوطه اجازه بتن ریزی ندهد تا موارد اصلاح گردد. در اینجا دیگر کار به گزارش تخلف نمی رسد و ناظر اصلا اجازه وقوع تخلف را نباید بدهد.

پاسخ پرسش ۳ :

در خصوص سوال آخر، سازمان نظام مهندسی، کار معرفی ناظر به مالک را بر عهده دارد. قراردادی که بین ناظر و مالک بسته می شود در دفتر اسناد رسمی امضای ناظر و مالک گواهی شده و در دفتر خدمات شهرداری ثبت و اسکن و آرشیو می شود.

قرار داد بین مالک و مجری هم به همین شکل است. فقط مجری از جانب نظام مهندسی معرفی نمی گردد و به صورت انتخابی توسط خود مالک تعیین می گردد. بهتر است در عقد قرار داد نظارت و اجرا از فرمت مورد تایید سازمان نظام مهندسی استفاده گردد.


چند نکته به درد بخور در اولین نظارت :

– در مراحل ابتدایی عملیات ساختمانی به خصوص مرحله تخریب و گودبرداری، اجرای سازه نگهبان و  اجرای فونداسیون سعی کنید دفعات بیشتری از ملک بازدید کنید و با دقت بیشتری نقشه را بررسی کنید. به خصوص در مرحله اجرای فونداسیون و پیاده سازی ستون ها، دقت کنید که اشتباهی در جانمایی ستون ها پیش نیاید. حتما قبل از بتن ریزی فونداسیون، عرض گذر و سطح اشغال را چک کنید که کم و زیاد نشده باشد.

گودبرداری و پایدارسازی گود مرحله حساسی در نظارت ساختمان است. پیشنهاد میکنم مطالب آموزشی که در این زمینه در سایت قرار دادیم را مطالعه فرمایید.

نکات فنی در گودبرداری

سازه نگهبان خرپایی و روش های اجرای آن 

– جلوی مالک ساختمان و پیمانکاران و کارگران، طوری برخورد کنید و صحبت نمایید که انگار یک مهندس با تجربه و کارکشته هستید. اگر مساله ای را نمی دانید اجازه ندهید آن ها متوجه این موضوع شوند در عین حال باید خودتان را از لحاظ فنی و تجربی آماده کنید.

آموزش های نقشه خوانی و نکات اجرایی سازه فلزی و سازه بتنی در این زمینه به شما کمک بسیار خواهد کرد.

در اولین نظارت سعی کنید به جای اینکه خودتان صحبت کننده باشید، از مالک یا سازه حرف بکشید و اطلاعات بگیرید. حیطه وظایف و اختیارات خود را بشناسید. حتماً مقاله زیر را مطالعه فرمایید.

وظایف مهندس ناظر ساختمان چیست؟

اگر میخواهید به صورت رسمی وارد حرفه مهندسی شوید ، قبولی در آزمون نظام مهندسی، اولین کاری است که باید انجام دهید. برای شرکت در آزمون باید سه سال تمام از فارغ التحصیلی شما گذشته باشد. بعد از ان می توانید در آزمون نظام مهندسی که معمولا سالی دوبار برگزار می شود شرکت کنید. 

برای قبولی در آزمون حتما باید آمادگی کافی کسب کنید. در این زمینه بسته آمادگی آزمون نظام مهندسی بسیار به شما کمک می کند. برای توضیحات بیشتر و تهیه این بسته آموزشی روی لینک زیر کلیک نمایید.

بسته آموزشی آزمون نظارت و اجرای عمران – نظام مهندسی

پیشنهاد همکاری و کسب درآمد برای مهندسین دارای پروانه ناظر و مجری شاغل در تهران و حومه

۰۹۱۹۶۸۳۵۵۶۵ مهندس قربانی

 

برای دریافت مقالات و مطالب جدید وبسایت نگین عمران، و اطلاع از مطالب و محصولات جدید نگین عمران در ایمیلتان، می توانید فرم زیر را تکمیل نمایید.

از همراهی و همدلی شما دوستان عزیز کمال تشکر را دارم.

با آرزوی موفقیت و شادکامی برای همه شما

23 نظرات
  1. حمید مقدم می گوید

    با سلام وخسته نباشید خدمت آقای مهندس ،علی آقا خانه ای که در آن سکونت دارم وچون یادگاره پدر مادرمه نمیخواستم دست بزنم وبسازم ولی چون باید سهم دوتا خواهرامو بدم مجبورم بدم به سازنده که بسازه ازشما خواهشی رفاقتی دارم که مشاوره ای کاربردی باشه چون همه ی زندگی منه

    1. مهندس علی قربانی می گوید

      سلام خدمت شما.
      پیشنهاد بنده این است که حتما با دقت و حساسیت زیاد سازنده را انتخاب نمایید. همچنین در مرحله نوشتن قرارداد مشارکت، حتما از کارشناس حقوقی با تخصص و تجربه کافی استفاده نمایید. قرارداد مشارکت بسیار مهم و تعیین کننده است.

  2. محمد کهریزی می گوید

    با سلام خدمت شما مهندس باتجربه اقای علی قربانی.
    جناب اقای علی قربانی درخواستی دارم که امیدوارم با وجود مشغله های فراوان پاسخم را بدهید.
    اگر امکانش میباشد من میتوانم ادرس ایمیل یا ای دی تلگرام شما را داشته باشم تا بتوانم سوال های خودم را از شما بپرسم و از تجربیات گرانبهایتان استفاده کنم.
    با تشکر فراوان از شما

    1. مهندس علی قربانی می گوید

      سلام . خواهش میکنم. البته
      شما می توانید از ایمیل زیر برای ارتباط با ما استفاده کنید:
      negineomran@gmail.com
      سپاس از شما

  3. لوازم یدکی جرثقیل می گوید

    باسلام و خدا قوت به شما مدیریت محترم سایت و همکاران عزیزتان
    از بابت اینکه مقالات آموزشی خیلی خوب و با کیفیت تولید می کنید از شما سپاسگزاریم.
    برایتان موفقیت روز افزون از پروردگار یکتا آرزومندم!

  4. خرید پارتیشن می گوید

    سلام.
    من لیسانس عمرانم ولی ارشدم از فیلد عمرانی خارج شده، بعد سال ها امتحان نظارت دادم. و قصد دارم کار نظارت هم انجام بدم. نکاتی که اشاره کردین برام مفید بودن گرچه باز هم باید یاد بگیرم. ممنونم

  5. مهاجرت به استرالیا می گوید

    بنده از مطالب سایت شما لذت بردم و استفاده کردم تبریک میگم سایت خوبی طراحی کردید

  6. سقف یوبوت می گوید

    تشکر از مطالب ارسالی استفاده کردم از مطالب خوبتون

  7. سمعک می گوید

    خیلی عالی بود سپاس از وبسایت مفیدتون

  8. عایق حرارتی می گوید

    مقاله ی خیلی خوبی رو به اشتراک گذاشتین

  9. محسن می گوید

    از بابت اینکه مقالات آموزشی خیلی خوب و با کیفیت تولید می کنید از شما سپاسگزاریم.

  10. majidi می گوید

    salam mohandes bara inke in maraverd pish nayad v hamchenin hengam godbardari va ghesmathay mokhtalef chekar bayad krd vaghti tajrobe ham nis vaghti nezam mohandesi kar erjah midahad be mohandesan?

    1. مهندس علی قربانی می گوید

      سلام. پاسخ سوال شما در خود سوال نهفته است. باید تجربه کسب کنید تا وقتی که تجربه کافی کسب نکرده اید، به صورت مستقل کار نکنید که سرمایه خود یا دیگران را هدر ندهید، حتما در سال های اول کارتان در شرکت های مختلف در کنار افراد با تجربه کار کنید و در زمینه کاریتان تا می توانید مطالعه کنید و از آموزش های مفید استفاده کنید.
      موفق باشید.

      1. سروش وحید می گوید

        سلام مهندس شخصی که فارغ التحصیل شده رفته خدمت اومده یکسال دوسال گشته دنبال کار عمرانی و گیر نیاورده حالا میخاد سه سال از مدرکش گذشته وارد نظام مهندسی بشه خیلی ها این شرایط رو دارن و بتونه نظارت کنه چجور در شرکت های گوناگون تجربه کسب کرده باشه قطعا اگه توی شرکت بوده کلاهش هم بیوفته سمت نظام مهندسی نمیره دوستمون واقعا سوال درست و خوبی رو پرسید یعنی نمیشه نظارت کرد به محض قبولی و گرفتن پروانه؟

        1. مهندس علی قربانی می گوید

          سلام وقت شما بخیر.
          من هم چنین شرایطی رو داشتم دقیقا
          اولا باید خودتون رو با شرایط بازار کار تطبیق بدید و آگاهیتون رو ببرید بالا. این میتونه با کارآموزی باشه یا با استفاده از آموزشهای کاربردی که ما هم توی این سایت داریم همین آموزش ها رو ارائه میدیم دقیقا با همین هدف. چون خودم همین شرایط رو تجربه کردم.
          توصیه می کنم شما قدم اول رو بردار بعد به فکر قدم بعدی باش. حالا شما پروانه ات رو بگیر بعد به فکر این باش که چجوری نظارت کنی. هر وقت پروانت رو گرفتی زنگ بزن به من بگو مهندس من میخوام نظارت کنم چیکار کنم. منم سیر تا پیازشو برات میگم. توی کتاب هندبوک نظارت هم کلی برات از تجربیاتم نوشتم. توی این چند سال یه قرون هم گرونش نکردم.
          یادت نره قدم به قدم بری جلو. اول فکر قدم اولت باش. توی آزمون قبول بشو.

  11. مسعود حسنی می گوید

    آزمون کارشناسی رسمی راه و ساختمان-۹۶
    ۵۰- در طول یابی الکترونیکی با دستگاه توتال استیشن به چه مطلبی باید توجه شود ؟
    ۱) کم و زیاد کردن ارتفاع دستگاه و رفلکتور طول افقی را هم کم و زیاد می کند .
    ۲) کم و زیاد کردن ارتفاع دستگاه به هیچ وجه در طول افقی تأثیری ندارد .
    ۳) کم و زیاد کردن ارتفاع دستگاه بر طول افقی تأثیر خواهد گذاشت .
    ۴) کم و زیاد کردن تنها رفلکتور بر طول افقی تأثیر خواهد گذاشت .
    با سلام.اگه ممکنه در پاسخ مستند به این سوال کمکم کنید. چون واقعا خیلی وقتمو گرفت ولی نتونسنتم جوابی براش پیدا کنم. ممنون

    1. مهندس علی قربانی می گوید

      سلام و وقت بخیر
      بنده نقشه بردار نیستم.
      از یک نقشه بردار سوال کردم . گفت احتمالا گزینه ۲ می شود.

  12. اردوان می گوید

    دستور توقف بدلایل فنی عواقبی داره که گریبانگیر ناظر خواهد شد دوستان اگر خواستید دستور توقف بدهید فقط بدلایل ایمنی باشد

    1. مهندس علی قربانی می گوید

      بله . بعد از انجام تخلف فنی اگر از چشم ناظر پنهان مانده باشد و بتن ریزی انجام شده باشد و کار از کار گذشته باشد، اینجا گزارش دادن و توقف عملیات بدلایل فنی نوعی خودزنی است.

  13. پوراحمد می گوید

    سلام مهندس بنده نظارت قبول شدم با همین ترفند که در سایت زدید ممنوم خواستم بدونم در شهری مثل چاوس اگر در نوبت معرفی قرار بگیریم و بهمون کار بخوره ماهانه چقدر برای یه ساختمان ۱۰۰متری دستمون رو میگیره چون من یه کار کوچک غیرعمرانی در کنارش انجام میدم میخاستم ببینم نیاز هست وقت میخاد که تمام وقت رو بزاریم برای نظارت دستمزد ارزش و کفاف می‌دهد حدودا حالا سالانه یا ماهانه چون پایه ۳هم هست حدودا چقدره

    1. مهندس علی قربانی می گوید

      سلام . بهتون تبریک میگم.
      کارتان را از دست ندید. کار نظارت را در کنار کار اصلی تان انجام دهید. نیازی هم نیست تمام وقت برایش بگذارید. همین که سر بزنید و از اوضاع کارگاه ساختمانی خبر داشته باشید و دستور کار بدهید به مجری و گزارشات مرحله ای را به شهرداری بدهید کفایت می کنند. تعرفه نظارت و طراحی اخیرا افزایش داشته است (۶۵ درصد نسبت به سال ۹۷) و برای ۴ رشته ، برای ساختمان های ۳ تا ۵ طبقه به متری ۴۳۰۰۰ تومان رسیده است. اما گویا هنوز به تفکیک رشته ارائه نگردیده است. می توانید از دفتر نظام مهندسی شهرتان لیست دقیق تعرفه را بگیرید. به هر حال آنقدری نمی شود که به تنهایی کفاف زندگی را دهد اما کمک حال خوبی است.

  14. زهره رسولی می گوید

    سلام روزتون بخیر, من امروز هندبوک شمارو خریداری کردم, و همین امروز اولین برگ نظارتم رو در سازمان تأیید کردم, ساختمان مورد نظارت من یک ساختمان تجاری دو طبقست که مالک بمن گفت یک طبقه زیر زمین و یک طبقه روی آن ساخته خواهد شد. ملک های مجاور اون هم یک ساختمان تجاری نوساز و یک ملک ۴ طبقه قدیمی ساخت هست. من یکم نگرانی در مورد ساختمان قدیمی مجاور در ساخت زیر زمین دارم. به نظرتون باید سازه نگهبان اجرا بشه؟

    1. مهندس علی قربانی می گوید

      سازه نگهبان حتما باید اجرا بشه. بخصوص از سمت ساختمان قدیمی ساز. برای راهنمایی دقیق تر با این شماره تماس بگیرید.
      ۰۹۱۹۶۸۳۵۵۶۵

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.